De hypotheekrente-aftrek voor huiseigenaren was jarenlang een taboe-onderwerp.
Maar als de voortekenen niet bedriegen, gaat de rente-aftrek de komende
jaren op de schop.
Economen pleiten al jaren voor een integrale hervorming van de woningmarkt,
waarbij ook de hypotheekrente-aftrek geleidelijk wordt beperkt.
Nederlandse hypotheekschuld
Afgelopen najaar kwam daar het pleidooi van banktoezichthouder DNB bij, die
wees op de bredere risico’s van de hoge hypotheekschuld van Nederland. Die
is mede het gevolg van een fiscaal regime dat aflossen op hypotheekleningen
ontmoedigt.
Sinds begin dit jaar doemt bovendien een acuut probleem op voor het kabinet:
de recessie waarin Nederland zich bevindt, slaat een extra gat in de
overheidsbegroting. Meer bezuinigingen en hervormingen zijn nodig. De vraag
is of de rente-aftrek daarbij buiten schot kan blijven.
Rekenmodule
Maar wat zou afschaffing of beperking van de hypotheekrente-aftrek voor
individuele huiseigenaren betekenen? Intermediair De Hypotheekshop lanceerde
dinsdag een
rekenmodule voor enkele veel genoemde scenario’s. Als je de hoogte van
je hypotheekschuld, rentetarief, inkomen en de woz-waarde van je woning
invult, rolt er een kostenplaatje uit.
De rekenmodule van De Hypotheekshop werkt met drie scenario's. Het eerst gaat
uit van een lineaire afbouw van de rente-aftrek in dertig jaar. Elk jaar mag
je dan een dertigste minder aan rente-lasten als aftrekbaar voor de
inkomstenbelasting opvoeren.
Scenario twee gaat uit van de afbouw volgens een annuïtair schema, waarbij een
vast bedrag per maand wordt betaald, dat een combinatie is van rente en
aflossing. Bij geleidelijke afschaffing van de rente-aftrek loopt de netto
rentelast in het begin maar beperkt op. Maar na verloop van tijd stijgen de
netto maandlasten steeds meer.
Het derde scenario gaat uit van een verlaging van het aftrekbare percentage
voor de inkomstenbelasting. Dat wordt gedurende 22 jaar jaarlijks met één
procentpunt verlaagd, van 52 procent naar 30 procent.
100 tot 380 euro per maand
Wat betekent dit concreet? Neem een gezin met twee inkomens, waarvan het
hoogste inomen 40 duizend per jaar is. De hypotheekschuld heeft een omvang
van 250 duizend euro (een ton aflossingsvrij, 150 duizend euro
bankspaarhypotheek), de bruto hypotheekrente is vijf procent en de
woz-waarde van de woning bedraagt 280 duizend euro.
In scenario één, waarbij jaarlijks een dertigste van de rente-aftrek vervalt,
stijgen de maandlasten met 15 euro per maand na één jaar. Na tien jaar is de
maandlast 150 euro hoger en na vijfentwintig jaar 379 euro.
In scenario twee - dat uitgaat van een annuïtaire hypotheek - lopen de
maandlasten in de eerste jaren minder hard op. Na tien jaar zijn de lasten
97 euro per maand hoger, eenderde minder dan in het eerste scenario. Maar na
25 jaar zijn de lasten gestegen met 379 euro per maand, iets meer dus dan in
scenario één.
Het derde scenario is het gunstigst, vooral voor huiseigenaren die niet in het
hoogste belastingtarief van 52 procent vallen. Zij merken pas na tien jaar
iets van de beperking van het aftrekpercentage met één procentpunt per jaar.
Na 22 jaar zijn de maandlasten van het voorbeeldgezin met 108 euro gestegen.
Daarna verandert er niets meer, omdat de rente-aftrek tegen 30 procent
mogelijk blijft.
De rekenmodule van De Hypotheekshop houdt geen rekening met mogelijke
compenserende maatregelen, zoals afschaffing van het eigen-woningforfait en
de overdrachtsbelasting. Maar huiseigenaren krijgen wel een idee van wat ze
mogelijk te wachten staat.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl